KİTABI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYINIZ
Bu kitapçık 11 Mart 2011`deki Büyük Doğu Japonya Depremi ve Tsunami`nin doğrudan sebep olduğu Tokyo Elektrik Enerjisi Şirketi (TEPCO) tarafından işletilen Fukuşima Daiichi (Numara Bir) Nükleer Santralı`nda meydana gelen büyük çaplı nükleer felaketin yol açtığı hasarın yükünü sırtlanmayı sürdüren ve ondan oldukça etkilenmiş Japonyalar, bizden, dünyadaki tüm insanlara bir mesajdır. Bu kitapçığın hedef kitlesi, özellikle nükleer tesis inşaatlarının planlandığı ya da halen daha yürürlükte olan nükleer santralların olduğu ülkelerde yaşayan, Fukuşima benzeri bir durumun başlarına gelmesinden endişelenen insanlardır. Kitapçığın bu bölgelerde yaşayanlar ile çalışan sivil toplum kuruluşları (STK`lar) ve nükleer felaketleri önlemek ve gerçekleşmeleri durumunda zararlarını azaltmak için çalışan belediye yöneticileri ve çalışanları tarafından dağıtılacağını umuyoruz. Nükleer felaketin Fukuşima`yı vurmasından itibaren, bu bölgedeki deneyimleri Fukuşima`yı dünyanın dört bir yanından ziyarete gelen insanlarla Japonya`da ve uluslararası alanda gerçekleşen etkinliklerde proaktif olarak paylaştık. Henüz yeterli olmamakla birlikte, birçok insana felaket hakkındaki gerçekleri, felaketin şiddetini ve ondan doğan birçok karmaşık durumu aktarmayı başardık. Bu insanların birçoğu radyasyondan etkilenenlerin acı verici durumuna karşı endişe ve anlayış ile yaklaştı.
Ancak, bizi dikkatle dinleyen insanlardan artarak yükselen bir ses, ülkelerinde benzeri bir durumun yaşanmaması için ne yapılabileceğine dair bilgi talep ediyor. Bu da bize, felaketin denetimlerini paylaşmak kadar, bizi dinleyenlerin tüm bu deneyimlerin temelinde felaketi öngörmek ve engellemek için ne yapılması gerektiğini ile nükleer felaketin gerçekleştiği durumlarda zararları en aza indirmek için alınması gereken önlemleri tam olarak anlamasının da ne kadar önemli olduğunu gösterdi.
Mart 2015` de, Japonya hükümeti, Fukuşima Nükleer Santrali`nin 90 km kuzeyinde bulunan Miyagi ilçesi, Sendai Şehri`nde, önümüzdeki on yıl için dünyanın felaket risk azaltma çerçevesini oluşturacak “Hyogo-sonrası Eylem Çerçevesini (HFA2)” kabul edecekleri, 3. Dünya Felaket Risk Azaltma Konferansı`na ev sahipliği yapacak. Mevcut uluslararası felaket risk azaltma eylem ilkeleri Hyogo Eylem Çerçevesi (HFA) yalnızca nükleer felaketler gibi teknolojik kazalara, doğal kazalar ile birlikte gerçekleşirse cevap verebiliyor. Ancak, gerçekte, hiçbir ulusal ajans nükleer felaketler gibi büyük ölçekli teknolojik kazaların önlenmesi ya da olması durumunda yapılacaklar konusunda uzmanlaşmış değil. Yani, bugüne kadar böyle büyük tehlikeler ile ilişkili risklerin tanımlanması ya da gerekli tahliye planları, acil durum kurtarma planları, iyileşme veya tazminat gibi konularda uzman ve kurumsallaşmış bir yaklaşım geliştirmemişlerdi. Bu açıdan uluslararası anlamda yetersiz deneyimin olduğunu ve bu durumlara karşı reformun gerektiğini savunuyorduk. HFA2`nin taslak yazım aşamasında insan kaynaklı riskler ile tetiklenmiş felaketleri de bağımsız bir şekilde kapsayacağını duymaktan dolayı memnunuz.
Ancak, ekonominin giderek küreselleşen doğasından ötürü, dünyadaki üretim ağları gittikçe daha çok “gelişmekte olan ülkeler” olarak görülen yerlerde toplanıyor. Gelişmekte olan ülkelerdeki bu üretimi desteklemek için gerekli olan enerjiyi sağlamak amacıyla “gelişmiş ülkelerden” nükleer santrallerin ihraç edilmek için hazırlandığı çok açıktır. Tüm bunlar gelişmiş ülkelerde yeni nükleer santralların inşasının zorluklarla dolu olduğu gerçeğine rağmen yapılmaktadır. Düşünmesi bile korkutucu ancak kaçınılmaz olan bir sonraki nükleer santral kazası ve nükleer felaket yeni yapılmış nükleer santrallara sahip, bir bölgede gerçekleşerek etrafındaki bölgeleri ve komşu ülkeleri de bir karmaşanın içine sürükleyebilir.
Fukuşima nükleer felaketi olduğunda, nükleer enerji ve radyoaktivitenin ne olduğuna dair temel bilgi eksikliğimizin yanı sıra, Çernobil ve Three Mile Adası deneyimlerinden de yeterince yararlanamamıştık. Önleyici ve hafifletici önlemleri tam olarak anlayamamış bir şekilde, şaşkına dönmüş ve birçok problemle karşılaşmıştık. Bu kitapçığı da kimsenin aynı acı deneyimi yaşamaması için, Fukuşima deneyimlerini paylaştığımız insanların sorduğu “ne yapmalıyız” sorusuna cevap olma umuduyla hazırladık.
Uzman olmayanlara yönelik olarak hazırlanmış bu kitapçık, Fukuşima`daki deneyimleri temel alarak ve Fukuşima sakinlerinin bakış açısıyla, nükleer kazalar ve nükleer santrallar ile nasıl baş edileceği ile ilgilidir. Bu kitapçığın tümü pek çok farklı dile çevrilecek ve basılacak; umuyoruz ki birçok insan tarafından okunur ve nükleer enerji ile ilgili eylem için önemli bir kıstas halini alır.